Giấc ngủ rất quan trọng đối với sức khỏe, không kém gì dinh dưỡng và hoạt động thể chất. Giấc ngủ hỗ trợ trẻ từ giai đoạn sơ sinh đến mầm non đảm bảo đủ lượng giấc ngủ cần thiết mỗi ngày để hoạt động hiệu quả nhất. Nghiên cứu cho thấy trẻ học tốt hơn và ghi nhớ thông tin lâu hơn khi ngủ đủ giấc trong ngày. Một báo cáo của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia chỉ ra rằng trẻ mầm non bỏ qua giấc ngủ trưa thường quên nhiều hơn những gì đã học vào buổi sáng so với trẻ có giấc ngủ trưa đầy đủ. Giấc ngủ hàng ngày giúp trẻ tái tạo năng lượng cả về thể chất lẫn trí não.
Đối với trẻ từ 1-3 tuổi
Trẻ từ 1–3 tuổi cần khoảng 12 đến 14 giờ ngủ mỗi ngày. Khi đến 18 tháng tuổi, trẻ thường chỉ còn một giấc ngủ trưa vào buổi chiều. Ở độ tuổi này, ba mẹ có thể gặp nhiều thách thức hơn khi hỗ trợ trẻ, ví dụ như trẻ sợ hãi vào ban đêm, lo lắng khi xa mẹ, hoặc gặp vấn đề với trí tưởng tượng phong phú.
Các bí quyết giúp ngăn ngừa các vấn đề về giấc ngủ cho trẻ 1-3 tuổi:
- Xây dựng và duy trì lịch trình giấc ngủ đều đặn, bao gồm cả thói quen đi ngủ nhất quán. Giấc ngủ trưa nên kéo dài từ một đến ba giờ. Đảm bảo giấc ngủ trưa không quá muộn trong ngày để giờ đi ngủ vào buổi tối được duy trì hợp lý.
- Tạo không gian ngủ yên tĩnh và thư giãn. Ánh sáng dịu nhẹ và môi trường yên tĩnh sẽ giúp trẻ dễ ngủ hơn. Bạn có thể thêm nhạc nhẹ nhàng hoặc âm thanh trắng để hỗ trợ. Một chiếc chăn hoặc món đồ chơi yêu thích cũng có thể giúp trẻ cảm thấy an toàn.
- Đặt ra giới hạn. Hãy giao tiếp rõ ràng và kiên định với trẻ về các giới hạn và tuân thủ nghiêm túc để giúp trẻ hình thành thói quen ngủ lành mạnh. Sự nhất quán giữa nhà và nơi chăm sóc trẻ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì lịch trình giấc ngủ của trẻ.
Trẻ mới biết đi đôi khi có thể chống đối việc đi ngủ như đã được thiết lập, vì muốn thể hiện sự tự lập. Tuy nhiên, ba mẹ cần kiên nhẫn và kiên định với lịch trình giấc ngủ, vì đây là thói quen cần thiết cho sức khỏe và sự phát triển của trẻ.
Đối với trẻ từ 3-5 tuổi
Ở độ tuổi từ 3 đến 5, trẻ thường ngủ từ 11 đến 13 tiếng mỗi ngày. Hầu hết trẻ vẫn cần một giấc ngủ trưa để phát triển tối ưu cả về thể chất lẫn tinh thần. Ngoài ra, việc duy trì thói quen ngủ đều đặn vào ban đêm cũng vô cùng quan trọng. Ba mẹ có thể hỗ trợ trẻ bằng cách thiết lập môi trường ngủ lành mạnh, chẳng hạn không đặt ti-vi trong phòng, giữ phòng tối và mát mẻ để giúp trẻ thư giãn và có được giấc ngủ chất lượng.
Một thói quen đi ngủ điển hình được chuyên gia khuyến nghị bao gồm:
- Ăn nhẹ
- Tắm rửa
- Mặc đồ ngủ
- Đánh răng
- Đọc truyện
- Đảm bảo phòng yên tĩnh và có nhiệt độ thoải mái
- Đưa trẻ lên giường
- Chúc trẻ ngủ ngon và rời khỏi phòng
Dù trẻ ở độ tuổi này đã có thể tự thực hiện hầu hết các hoạt động cá nhân, ba mẹ vẫn nên đồng hành cùng trẻ trong thói quen đi ngủ. Hãy cùng trẻ đọc truyện, hát ru hoặc nói “chúc ngủ ngon”. Đây không chỉ là cách hỗ trợ trẻ ngủ ngon mà còn thể hiện tình yêu thương và sự quan tâm của ba mẹ.
Điều gì xảy ra khi trẻ bị thiếu ngủ?
Thiếu ngủ ở trẻ không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến bản thân trẻ mà còn tác động đến cả gia đình và người chăm sóc. Cả cơ thể và trí não trẻ đều cần được nghỉ ngơi đầy đủ để đảm bảo khả năng tập trung, học hỏi và kiểm soát hành vi. Thiếu ngủ làm gia tăng nguy cơ béo phì và các bệnh mãn tính như cao huyết áp, bệnh tim và tiểu đường.
Vì vậy, ba mẹ hãy đảm bảo rằng trẻ có đủ giấc ngủ, không chỉ để giúp trẻ phát triển toàn diện mà còn góp phần xây dựng một môi trường sống lành mạnh cho cả gia đình.
